Zhuang Hong Yi – Chinese elementen met een westers impressionistisch sausje

Tekst: Sandra Lau Foto’s: Kenny Nagelkerke

De Chinese kunstenaar Zhuang Hong Yi (1962, Shi Chuan – China) timmert al 21 jaar aan de weg. De meeste bekendheid heeft hij echter pas de laatste paar jaren vergaard met zijn Flower Series. Heel opvallend is hierbij het driedimensionaal inzetten van bijzondere materialen, vormen en kleuren. De rode draad in zijn oeuvre is de combinatie tussen zijn Chinese achtergrond en westerse impressionistische elementen. Er zijn in Nederland slechts een paar galeries waar zijn werken permanent te bezichtigen zijn. Gallery 238 in Amsterdam is daar een van. De verdubbeling van de expositieruimte eind januari 2013 was voor ons de reden de werken van Zhuang Hong Yi nader te bekijken.

Introductie Zhuang Sinds de oprichting in 1984 staat Gallery 238 open voor verkoop, verhuur en lease van hedendaagse kunst. Paul Lohmann, galeriehouder van Gallery 238, was in de jaren tachtig gemeentelijk adviseur in de regio Rotterdam voor binnenstedelijke gebieden. In die functie was hij dus al bezig met de verfraaiing en verbetering van wijken door middel van onder andere kunst. Door in 2008 de galerie over te nemen, heeft Lohmann van zijn hobby zijn beroep gemaakt. Doordat hij al in de jaren tachtig goede contacten onderhield met diverse kunstenaars, is hij erin geslaagd werken binnen te halen van onder andere Zhuang. Zhuang woont sinds begin jaren negentig in Nederland. Hij gaat enkele keren per jaar naar zijn studio in Beijing om te werken, nieuwe materialen te verzamelen en inspiratie op te doen. Zhuang is van alle markten thuis, maar zijn meest bekende werken in Nederland zijn de driedimensionale Flower Series, waarbij hij traditionele Chinese materialen met elkaar mengt.

Flower Series

Zo zien wij in de hal diverse werken van deze kunstenaar met de bekende florale thema’s. De precisie waarmee de onderdelen zijn aangebracht, maakt nieuwsgierig naar het door Zhuang gehanteerde procedé. Het robuuste van de verf contrasteert met het verfijnde van het lotusbloemmotiefje dat door de verflagen heen schijnt. Lohmann licht een tipje van de sluier op: ‘Het zijn een soort collages. Op de ondergrond is eerst met diverse materialen een reliëf aangebracht, bijvoorbeeld met behulp van kranten. Ook maakt hij gebruik van vellen rijstpapier met daarop prints van gekleurde lotusbloemen. Deze bloemen zijn symbolisch voor de link met zijn Chinese achtergrond. Die worden uitgeknipt, op een speciale manier gevouwen en aan het doek bevestigd. Vervolgens krijgt het werk definitief vorm, kleur en diepte door lagen verf of inkt. Als finishing touch smeert hij er met een kwast een soort gel overheen.’ Symboliek in materialen en vormen Opvallend genoeg stoort het niet dat er felle kleuren en pastelkleuren door en naast elkaar worden gebruikt. Naast bloemenwerken van rijstpapier en olieverf heeft Zhuang het florale thema ook losgelaten op porselein. Waar de papieren versies meer variaties bevatten in stijl, kleurgebruik en compositie, lijken de porseleinen bloemwerken meer een regelmatig patroon te volgen. In enkele gevallen heeft Zhuang ervoor gekozen om enkele van zijn werken in een transparante perspex bak te plaatsen, alvorens ze aan de wand te hangen. Voor wie niet genoeg kan krijgen van het kijken naar de bloemen, is er zelfs een ovaalvormig tafelblad versierd met speciaal geprepareerde bloemen. Deze is vanuit praktisch oogpunt afgedekt met een plaat van transparant perspex.

Een ander werk dat de moeite waard is om te bekijken, is een enorm ovaalvormig doek met daarop een portret van een Chinese vrouw. Pas als je iets langer kijkt, zie je de Chinese symbolen doorschijnen in de huid van de vrouw. Ook hier is weer een link gelegd tussen Chinese symbolen enerzijds en Westerse elementen anderzijds. Vanaf 2005 introduceerde Zhuang de lotusbloem in zijn werken. Die stonden toen nog bol van de maatschappijkritiek tegen met name de milieuverontreiniging, weergegeven door donkere kleuren. Te midden daarvan was altijd de lotusbloem zichtbaar, als symbool van kracht. Het was vanaf 2008 dat Zhuang die somberheid en duisternis heeft losgelaten en zich meer heeft gefocust op de vrolijkheid uit de Flowerseries. Duale achtergrond inspiratie voor Zhuangs oeuvre Zhuang heeft zich echter op veel meer disciplines toegelegd. Zijn oeuvre beslaat een enorme variëteit aan vormen (waaronder twee-, drie- of vijfluiken), materialen en formaten (meestal 1.20 x 1.50 meter en soms 3 x 4 meter). Zo heeft hij bijvoorbeeld ook inktschilderijen, beelden en andere kunstvoorwerpen gemaakt van hout, porselein en metaal. Zhuang’s opvoeding en opleiding in zowel Sichuan als Groningen hebben hem gevormd en geïnspireerd tot het maken van zijn enorme collectie. Eén ding hebben zijn werken met elkaar gemeen: ze grijpen je bij de strot en nodigen je uit om het verhaal er achter te ontdekken. Het is niet voor niets dat zijn schare bewonderaars voortdurend toeneemt, zowel in Noord-Amerika, Europa, het Midden-Oosten als het verre oosten. Galeriehouder Lohmann tipte al enkele jaren geleden in het kunstkatern van het Financieel Dagblad de lezers over de werken van Zhuang Hong Yi. De vraagprijzen van Zhuang’s werken zijn in slechts een paar jaar nagenoeg verdubbeld. Wie graag iets moois boven de bank wil hangen en hoopt er in de toekomst een goed rendement uit te halen, mag wel een dikke portemonnee meenemen. De aanschafprijzen voor zijn werken variëren van € 8.000,- tot € 75.000,-. Voor bedrijven is dit nog wel te doen met behulp van fiscaal gunstige overheidsregelingen, maar voor de gewone man is het wellicht niet meteen haalbaar. Het is daarom goed om te weten dat Gallery 238 samenwerkt met LoCo-Art. Dit bedrijf werkt al sinds de oprichting in 1992 samen met diverse kunstenaars die vanaf 2008 in Gallery 238 hebben geëxposeerd en biedt aan de minder gefortuneerden een eigen kunstlease- en verhuurregeling.