‘Ik voelde dat ik nog niet klaar was met China’

Verslaggever John-Boy Vossen is helemaal idolaat van China. In China door de bril van een ander gaat hij in gesprek met andere Nederlanders die een passie hebben voor het Hemelse Rijk. In deel 2 van deze serie spreekt hij met Yvonne Horst, een geboren Groningse die al jaren werkzaam is als docent in China en hierover schrijft op www.goyvon.com. “Mijn ervaringen geven mij genoeg inspiratie voor de blogs.”

Tekst John-Boy Vossen

Het tijdsverschil tussen China en Nederland is soms best lastig. Zoals wanneer je een Skype-afspraak wilt maken met iemand die in Beijing woont. Na enkele mailwisselingen en voorgestelde data met Yvonne vinden we een geschikte datum. En zo zit ik dus om 14.00 uur Nederlandse tijd en Yvonne om 20.00 uur Chinese tijd achter onze computer. Helaas hebben we buiten het Chinese internet gerekend…

Na tien minuten en ettelijke keren stilstaand beeld lukt het ons uiteindelijk een ‘normaal’ gesprek te voeren. “Het internet hier is inderdaad niet om over naar huis te schrijven. En dan heb ik het nog niet eens gehad over de smog,” start ze haar betoog. “Maar zo zijn er altijd dingen die je niet leuk vindt in een ander land. China stond vroeger niet eens op mijn lijst van te bezoeken landen. En kijk nu: ik woon hier inmiddels al weer ruim vierenhalf jaar.”

Reizen
Het gesprek voert ons vrij snel terug naar medio 2010. Yvonne heeft op dat moment haar PABO-studie afgerond en werkt als invalkracht in het basisonderwijs. Ze heeft geen vaste relatie of andere verplichtingen in Nederland. Aangezien reizen één van haar hobby’s is, onderzoekt Yvonne de mogelijkheid om in het buitenland les te geven.

Yvonne: “Na wat research kwam ik terecht bij Teach & Travel China. Met dit internationaal erkende programma haalde ik een Teaching English as a Foreign Language (TEFL)-certificaat. Met dit certificaat vergrootte ik mijn kansen op een baan. Onderdeel van dit programma was een stage in China, hetgeen mij een mooi avontuur leek.”

Chinese avontuur
En zo begon in augustus 2010 haar Chinese avontuur. Yvonne werd geplaatst in Shaoxing, een stadje in de Zhejiang-provincie. Hier mocht ze een semester lang ’s avonds en ’s weekends lesgeven aan Chinese kinderen. Hoewel ze de ervaring leuk vond, klikte het niet echt met haar Chinese baas. Hij had moeite met haar (Nederlandse) manier van lesgeven. Toch weerhield dit haar niet om na het semester langer in China te blijven.

“Ik voelde dat ik nog niet klaar was met China. Dat semester ging voor mijn gevoel veel te snel voorbij. Ik wilde nog meer van het land zien en nog meer leren van de cultuur en geschiedenis. Ik ben daarom eerst gaan reizen, naar onder andere Datong, Chengdu en Xi’an. En nadat ik een nieuw visum had bemachtigd, ging ik met mijn vriend – die ik in China ontmoet had – terug naar Zhejiang.”

Manier van lesgeven
In deze provincie in het oosten van China werkte ze bij de Zhejiang Yuexiu University of Foreign Languages. Yvonne gaf hier les aan de kinderen van de universiteitmedewerkers. Tijdens deze periode stuitte ze echter steeds meer op het verschil tussen de Nederlandse en Chinese manier van lesgeven. Waar op Nederlandse basisscholen de focus ligt op het spelenderwijs leren, zitten Chinese kinderen vaak uren achter elkaar te luisteren en leren.

Yvonne: “Met deze benadering had ik het vrij moeilijk. De Chinese docenten maakten vaak gebruik van stemverheffing om dingen duidelijk te maken. Dat is niet mijn methode en heeft mijns inziens ook geen nut. Of ik wel eens de Nederlandse lesmethode probeerde over te brengen? Ik heb de Chinese leerkrachten deze wel eens laten zien. Het probleem was echter dat ik nauwelijks Chinees sprak en zij geen Engels. Daardoor strandde dit initiatief redelijk snel.”

“Wat ook niet hielp, was dat ik op een gegeven moment de uitdaging miste. Ik vond en vind het werken met Chinese kinderen super leuk. Maar ik had per dag vier verschillende groepen en gaf elke groep slechts kort les. Daardoor kon ik voor mijn gevoel niet het beste uit mezelf en de kinderen halen. Ook doordat ik dus een (Chinese) lesmethode moest gebruiken die niet geheel bij mijn manier aansloot.”

Huijia
Na een jaar besloot ze daarom met haar vriend weer te verhuizen. Eerst ging het stel voor twaalf maanden naar de noordelijke provincie Liaoning. Hier konden ze allebei werken aan de Jianzhu University. In 2013 belandden ze samen in Beijing. Yvonne kwam via een banenmarkt in contact met Huijia, een particuliere school waar Chinese en internationale kinderen samen les krijgen.

“Huijia is één van de leden van het Internationaal Baccalaureate (IB) die Chinese studenten toelaat. IB is een bepaald soort onderwijs, waarbij alle vakken geïntegreerd worden,” legt Yvonne uit. “Een voorbeeld: we liepen op een dag met de kinderen naar een drukke weg. Hier moesten ze in groepjes tekenen en opschrijven wat voor soort verkeer ze zagen. Eenmaal terug in de les moesten ze samenwerken en uitrekenen hoeveel verschillende soorten verkeer er langskwamen. Ze waren dus bezig met rekenen, tekenen en samenwerken.”

Thuis
Wegens privéomstandigheden moest ze eind 2014 voor drie maanden naar Nederland. In maart 2015 ging ze weer terug naar Beijing. Yvonne: “Ik liep op een gegeven moment door de hutongs en voelde me meteen weer thuis. Het is lastig te omschrijven waar dit gevoel vandaan komt, maar ik houd van de Chinese levendigheid op straat. Ik kom uit een klein dorp, waar vrij weinig te doen is. In China is er altijd wat te doen. Of het nu opa’s en oma’s zijn die buiten dansen of mensen die op de stoep Mahjong spelen.”

Blog
“Natuurlijk is niet alles geweldig in China, zoals sommige werkervaringen. Of het feit dat Chinezen veel minder rechttoe rechtaan zijn dan ik als Nederlander gewend ben. Maar dat vind ik dan ook weer interessant. En het geeft me genoeg inspiratie voor mijn blog www.goyvon.com. Daarop zet ik geregeld verhalen over zaken die mij verbazen, zoals de manier waarop in China met dieren wordt omgegaan.”

Inmiddels heeft haar site 3000 unieke bezoekers per maand. De reacties op haar verhalen zijn overwegend positief. Ook krijgt Yvonne geregeld vragen van Nederlanders die ook naar China willen, voor bijvoorbeeld vakantie of werk. “Dat zijn wel leuke dingen, ja. Zeker aangezien ik mijn blog vrij weinig promoot. En een behoorlijke nichemarkt aanspreek.”

Gids
Naast haar blog heeft Yvonne sinds kort ook een baan als gids. “Toen we naar Beijing verhuisden, besloot ik twee keer per week Chinese les te volgen. Daarnaast lees ik heel veel boeken over China. Hierdoor kom ik steeds meer te weten over de geschiedenis. Het ‘vervelende’ alleen is dat hoe meer ik weet, hoe meer vragen er bij mij opkomen. Daarom besloot ik gids te worden. Dan kan ik werkenderwijs nog meer leren over het land en haar inwoners.”

“Mijn fascinatie voor China komt ook hieruit voort. Die combinatie van een taal en cultuur die compleet anders is dan de onze. Om nog niet te spreken over het eten. Ik wil hier graag alles over leren. Het gebeurt wel eens dat ik een vraag krijg tijdens het gidsen waarop ik het antwoord niet weet. Dan zoek ik het op, maar er komen dan ook meestal weer twee nieuwe vragen in mij op. Dat uitzoeken van het onbekende spreekt mij ontzettend aan.”