‘De Chinese taalreis is voor mij al geslaagd’

Verslaggever John-Boy Vossen is helemaal idolaat van China. In China door de bril van een ander gaat hij in gesprek met andere Nederlanders die een passie hebben voor het Hemelse Rijk. In deel 1 van deze nieuwe serie spreekt hij met Tibor Drost, een bioloog die zichzelf in twee jaar tijd het Mandarijn heeft aangeleerd en voor twee maanden naar het Holland Park bij Guangzhou gaat. “Ik zit nu op een feestje van de eerste Chinees die ik heb leren kennen in Nederland. Hoe gaaf is dat?”

Tekst John-Boy Vossen

Prrr Prrr… Prrr Prrr. Het geluid van Skype laat zich duidelijk horen deze donderdagavond. Het is 21.08 uur en acht minuten eerder zou officieel het interview met Tibor beginnen. Prrr prrr … Prrr prrr … Rhummm “Sorry, een moment nog,” roept Tibor over Skype voordat hij een kamer uitloopt. Tegen zijn gezelschap zegt hij nog snel in het Chinees dat hij een afspraak heeft.

“Excuses voor de vertraging. Ik zit momenteel op een feestje van de eerste Chinees die ik hier in Nederland heb leren kennen. Over anderhalve dag vlieg ik voor twee maanden naar Guangzhou. Voor vertrek wilde ik hem nog graag een keertje spreken.” Hij kijkt om zich heen. “Wacht, daar is een goed plekje. Een seconde nog.”

Hij opent een deur en betreedt een tweede kamer. Aan de witte muur hangen geen posters. Ook stoelen of een bank zijn afwezig. Tibor neemt plaats tegen de muur op de grond. “Kijk, dat praat toch wat gemakkelijker. Nu kunnen we rustig praten.” Hij komt even op adem en steekt dan van wal: “De afgelopen weken waren ontzettend druk. Ik moest me goed inlezen voor het Holland Park, mijn koffer inpakken, tijdelijk afscheid nemen van enkele Chinese kennissen et cetera. Maar nu is het bijna zover.”

Holland Park
Over anderhalve dag begint namelijk zijn grote avontuur: dan staat hij met zijn koffer op vlieghaven Schiphol om voor het eerst in zijn leven China te bezoeken. Hij vliegt naar Guangzhou, waar hij de komende twee maanden gastheer zal zijn voor Chinezen die het Holland Park aandoen.

“Dat park is Nederland in het klein. In de restaurants serveren ze Nederlandse gerechten. Pannenkoeken, poffertjes, bitterballen. Dat soort dingen. Bezoekers kunnen oud-Hollandse spellen spelen zoals koekhappen. Er worden producten gepromoot als Nijntje, melkpoeder, kaas en Arjen Robben. En er is een heel bloemenpark gebouwd. Een beetje zoals de Keukenhof in Lisse.”

In het park fungeren Tibor en de negen andere Nederlanders twee maanden als ambassadeurs van Nederland. Eigenlijk was deze functie alleen bedoeld voor studenten. Maar zijn biologieachtergrond en het feit dat hij Mandarijn spreekt, hebben ervoor gezorgd dat hij toch werd uitgekozen.

Taal
Maar hoe komt het dat een afgestudeerd bioloog met de titel Master of Science Mandarijn spreekt? Daarvoor moeten we 2,5 jaar terug in de tijd. “Toen ik net afgestudeerd was, nam ik mezelf voor om ‘iets’ met een bepaalde taal te gaan doen. Ik had alleen nog geen idee wat of met welke taal.”

Het eerste wat Tibor deed, was lid worden van de stadsbibliotheek in Amsterdam. Hij bekeek daar de meterslange rekken met allerlei verschillende taalboeken. “Ze hadden boeken over veel verschillende talen: Japans, Koreaans, Chinees, Arabisch. Ik ben maanden bezig geweest om de talen met elkaar te vergelijken.”

Uiteindelijk viel zijn keuze op de Chinese taal. Naar eigen zeggen omdat hij hiermee een ‘momentum’ had. “Ik was op zoek naar een taal zonder alfabet. Voor mijn gevoel hadden het Arabisch en Japans een soort van alfabet. Daarom vielen deze af. En toen kwam ik uit bij de sectie toontalen. Na een grondige studie werd ik gegrepen door het Chinees. Bijkomend voordeel was dat ze in de bibliotheek meer dan genoeg interessante boeken hadden over China.”

Karakter
En zo zette hij zijn eerste stapjes op het Chinese pad. Omdat Tibor heel visueel is ingesteld, focuste hij zich in eerste instantie op de karakters. Hoe zien ze eruit? Wat beelden ze uit? Elke dag schreef Tibor twintig keer hetzelfde karakter. Zo wist hij op een gegeven moment precies hoeveel streken een bepaald karakter had. En welke betekenis.

“Ik ben heel pragmatisch ingesteld. Voordat ik echt aan de slag ging met de taal, stelde ik mezelf daarom de vraag: Ga ik anders denken als ik de Chinese taal spreek? Toen ben ik begonnen met hetgeen mij het meest interesseerde: het schrift. Elke dag schreef ik urenlang karakters. Het probleem was alleen dat ik geen woord Chinees sprak. Toen kreeg ook dat opeens mijn interesse. Ik ging voor mezelf na wat ervoor nodig was om de taal te leren spreken. Een vriend adviseerde me om in contact te komen met Chinezen.”

Contact met Chinezen
Plotseling wordt er op de deur geklopt. Een Chinese man komt de kamer binnen. Een snelle ‘Ni hao’ (Hallo) wordt uitgewisseld tussen beiden. De Chinees pakt waarvoor hij kwam en gaat weer de kamer uit. “Op dit feestje ken ik lang niet iedereen. Dat is het mooie van de tweede fase in mijn leerproces. Ik kwam in contact met Chinezen. Heel veel Chinezen.”

Via collega’s ontmoette hij zijn eerste Chinees. Daarna nam Tibor zichzelf voor om elke week een nieuwe Chinees te leren kennen. Hij hing briefjes op bij universiteiten. Het sorteerde effect. Hij kreeg een hele lading aan berichten. Elke week sprak hij met meerdere Chinezen. Het werden er zelfs zo veel dat hij het niet meer kon bijhouden.

“Uiteindelijk beperkte ik mezelf tot drie Chinezen die ik wekelijks sprak. Aan elke persoon besteedde ik twee uur. Een uur spraken we in het Chinees en een uur in het Nederlands. En dat hielp echt heel goed. Natuurlijk liep ik in het begin wel eens tegen taalproblemen aan. Dat is normaal als je een nieuwe taal leert. Of dat me frustreerde? Absoluut niet. Ik heb er tijdens mijn leerproces bewust voor gekozen om ‘to go with the flow’.”

Leerproces
Inmiddels is zijn kennis van de Chinese taal behoorlijk hoog. Zo hoog dat Tibor Nederlands doceert aan Chinezen. In het Mandarijn. En hij heeft afgelopen december HSK 5 gehaald, het op een na hoogste taalniveau. “Het is goed om successen te boeken. Dat zorgt ervoor dat je toegewijd blijft. En het is belangrijk dat mensen je steunen. Ik vergelijk mijn leerproces altijd met een marathon. Als mensen langs de kant ‘doorgaan’ roepen en je aanmoedigen, blijf je rennen. Die aanmoediging probeer ik te herkennen in de vrienden om me heen, zowel mijn Nederlandse als Chinese vrienden. Daardoor blijf ik doorgaan.”

Zijn leerproces bracht hem niet alleen een nieuwe taal, ook bouwde hij een aantal waardevolle vriendschappen op. “Voordat ik naar China ga, bezocht ik uiteindelijk drie van mijn Chinese studenten die ik Nederlandse les geef. Die bezoeken waren heel bijzonder. Een van de studenten zocht ik op in het restaurant waar zij werkte. Op de plek dus waar zij dagelijks was. Ik vertelde haar dat ik gedag kwam zeggen, omdat ik naar China ga. Dat vond zij geweldig. En ik ook. Ik kon in het Chinees uitleggen wat de trip met me deed! Soms kwam ik niet uit mijn woorden, maar dat was niet erg. Zij begreep me. Dat vond ik het belangrijkste.”

Toekomst
En nu staat Tibor op het punt om voor het eerst in zijn leven naar China te gaan. “Maar eerst ga ik zo meteen nog met mijn Chinese vrienden in het Chinees praten. Waarover? Gewoon, over van alles en nog wat.” Wat hij na zijn trip gaat doen, weet hij nog niet. “Misschien iets in de bloembollenhandel of de melkpoederindustrie. Of misschien word ik wel wetenschapscoördinator.”

Wat Tibor wel weet, is dat hij een brug kan vormen tussen Nederland en China. “Op mijn QQ staat: language learning is a voyage (het leren van een taal is een reis, red.). Je komt op die reis van alles tegen. Voor mij is in ieder geval de taalreis al geslaagd. Ik heb nog geen antwoord gevonden op mijn vraag of ik anders denk nu ik de taal spreek. Maar dat is niet erg. Ik ben zo ingesteld dat ik elke kleine stap vier. Ik leef in het nu en ben blij met de dingen die er zijn gebeurd. Hallo, ik zit op een feestje van de eerste Chinees die ik heb leren kennen in Nederland. Hoe gaaf is dat?”

Ken jij een Nederlander met een passie voor China die graag hierover wil vertellen? Stuur dan een e-mail naar jbvossen@gmail.com. Ben jij na het lezen van het artikel benieuwd naar hoe het verder met Tibor gaat? Stuur dan een e-mail naar tibordrost@gmail.com of WeChat: tibor2986